Nếu một ngày nào đó, bạn đang lái xe và nghe thấy các tiếng kêu khác thường từ động cơ thì đó là một dấu hiệu hư hỏng. Có rất nhiều tiếng kêu bất thường khác nhau trên động cơ và nhiều nguyên nhân gây ra các tiếng kêu này. Bài viết này sẽ bàn luận về tiếng kêu phát ra do động cơ bị nổ ngược và cách kiểm tra cũng như sửa chữa.
1. Nguyên nhân gây ra hiện tượng nổ ngược:
Có hai loại nổ ngược, một là tiếng nổ xuất phát trên đường ống nạp, điều này là do hỗn hợp nhiên liệu bị đốt cháy trên đường ống nạp. Hiện tượng này sẽ làm hư hỏng bướm ga, phá vỡ đường ống nạp bằng nhựa. Với các đường ống nạp bằng nhôm thì sẽ ít bị hư hỏng do hiện tượng này hơn.
Loại nổ ngược thứ hai thì có tiếng nổ xuất phát trên đường ống xả của xe. Nguyên nhân là do hư hỏng ở các bộ phận như: kim phun, van điều áp, hoặc hệ thống đánh lửa.
2. Hiện tượng nổ ngược trên đường ống nạp:
Bước 1: Đèn “check engine”
Thông thường, khi hiện tượng nổ ngược xảy ra, đèn “check engine” sẽ bật sáng để cảnh báo cho bạn biết. Khi đó bạn nên sử dụng máy chẩn đoán để kết nối với xe và phát hiện mã lỗi đang xảy ra. Còn nếu không có đèn cảnh báo thì bạn nên tiếp tục theo dõi các bước tiếp theo.
Bước 2: Kiểm tra áp suất của hệ thống nhiên liệu
Hệ thống nhiên liệu trên xe được thiết kế để hoạt động với một áp suất nhiên liệu không đổi. Nếu áp suất nhiên liệu bị sụt giảm, nó có thể là nguyên nhân làm cho hỗn hợp hòa khí nghèo dẫn tới động cơ bị nổ ngược.
Các nguyên nhân khiến áp suất bị suy giảm: Bơm nhiên liệu bị hỏng, lọc nhiên liệu bị nghẹt hoặc bộ điều áp có vấn đề. Cách tốt nhất để biết tình trạng hiện tại của hệ thống là tiến hành kiểm tra áp suất nhiên liệu.
Để thực hiện được điều này ta xác định vị trí của kiểm tra áp suất nhiên liệu, đưa máy đo áp suất nhiên liệu vào và đọc trị số áp suất nhiên liệu trong lúc động cơ đang hoạt động.
Bước 3: Bảo dưỡng hoặc thay thế cảm biến khối lượng không khí nạp MAF
Trên các xe đời mới hiện nay, hệ thống máy tính sẽ điều khiển lượng nhiên liệu vào động cơ thông qua tín hiệu cảm biến MAF. Sau thời gian hoạt động các dây sấy trên cảm biến sẽ bụi bẩn bám nhiều và không còn hoạt động chính xác và sẽ gửi tín hiệu sai về ECU. Khi đó ECU sẽ hiểu rằng lượng không khí đi vào động cơ ít, đồng nghĩa với việc ECU sẽ điều khiển phun nhiên liệu ít và làm cho hỗn hợp không khí/nhiên liệu nghèo.
Vì vậy bạn cần tháo cảm biến MAF và vệ sinh nó bằng dung dịch làm sạch bộ chế hòa khí hoặc thay thế nếu thấy cảm biến bị hư hỏng.
Bước 4: Kiểm tra đường ống nạp
Đường ống nạp bị thủng hoặc rách sẽ khiến lượng không khí đi vào động cơ ít và làm cho hỗn hợp không khí/nhiên liệu nghèo và có thể gây ra hiện tượng nổ ngược. Vì vậy, bạn cần tháo đường ống nạp để kiểm tra và thay thế nếu cần thiết.
Bước 5: Kiểm tra rò rỉ chân không
Rò rỉ chân không có thể xảy ra trên đường ống chân không nối với bầu trợ lực phanh. Khi đó hiện tượng nổ ngược có thể xảy ra trên đường ống nạp và làm cho bàn đạp phanh nặng hơn, cũng như khiến cho động cơ chạy không tải không ổn định.
Sử dụng RP7 hoặc dung dịch làm sạch bộ chế hòa khí để phát hiện rò rỉ.
Bước 6: Kiểm tra hệ thống đánh lửa
Hệ thống đánh lửa trên xe được thiết kế để làm việc ở một điện áp và dòng điện nhất định. Nếu điện áp hoặc cường độ bị tăng đột biến do hư hỏng hoặc điều chỉnh sai nó có thể là nguyên nhân gây nổ trên đường ống nạp.
Nguyên nhân có thể do bộ chia điện hư hỏng, bugi đánh lửa bị mòn, điều chỉnh góc đánh lửa không chính xác.
Bước 7: Kiểm tra trục cam
Trục cam được thiết kế để đóng và mở xupap nạp và xupap xả, giúp cho khí nạp đi vào buồng đốt và khí xả đi ra ngoài. Nếu vấu cam xả bị mòn thì góc mở của xupap xả sẽ nhỏ lại và làm cho khí xả còn xót trong xilanh và sẽ đi ra đường ống nạp khi xupap nạp mở.
Để kiểm tra điều này, bạn cần mở nắp đậy trục cam. Sau khi tháo nắp đậy trục cò, quay động cơ vài vòng để xem hoạt động của các xupap. Bạn cần kiểm tra các đũa đẩy cũng như các lò xo hồi xupap xem chúng có bị hư hỏng không. Nếu có bạn cần thay thế để hoạt động của cơ cấu cam trở lại chính xác và loại bỏ hiện tượng nổ ngược trên ống nạp.
3. Hiện tượng nổ ngược trên đường ống xả
Bước 1: Tìm kiếm sự rò rỉ trên đầu ống xả
Khi không khí sạch lọt vào đường ống xả nó sẽ kết hợp với nhiên liệu chưa được đốt cháy cùng với nhiệt độ và áp suất cao sẽ gây ra các tiếng nổ trên đường ống xả. Van xả đóng mở liên tục vì vậy mà ngay tại cửa ra của van xả thì lực hút chân không được tạo thành, chỉ cần một vết rò rỉ nhỏ sẽ khiến không khí sạch đi vào đường ống xả.
Kiểm tra và sửa chữa bất kì rò rỉ nào mà bạn tìm thấy.
Bước 2: Kiểm tra van một chiều ( the gulp valve) trên đường ống xả
Trên các xe sản xuất năm 2001 và cũ hơn được trang bị thêm van một chiều trên cổ góp xả. Van này sẽ cho phép không khí đi vào đường ống xả theo một chiều để đốt cháy hết lượng nhiên liệu dư trong đường ống xả và giúp cho hệ thống xả hoạt động tốt hơn.
Nếu van này hư hỏng có thể nó sẽ gây ra các tiếng kêu trên đường ống xả. Vì vậy, để kiểm tra, bạn cần tháo nó ra và kiểm tra bằng cách thổi qua van này.
Bạn chỉ có thể thổi qua một phía còn nếu thổi qua được từ hai phía thì có nghĩa là van đã bị hư hỏng.
