Trên ô tô hiện nay, cửa xe có thể được phân thành cửa tiêu chuẩn (thông thường) và cửa không tiêu chuẩn. Mặc dù cách phân chia này là không phải lúc nào cũng chính xác, nhưng đa phần số xe có cửa giống nhau được gọi là tiêu chuẩn, phần còn lại là không tiêu chuẩn. Dưới dây là các loại cửa xe ô tô được thiết kế, sử dụng nhiều nhất.
Cửa xe là bộ phận quan trọng đảm bảo an toàn cho người lái và hành khách bên trong.
1. Cửa thông thường – Conventional Door:
Đây là loại cửa được sử dụng hầu hết trên ô tô hiện nay, từ ô tô con, đến ô tô khách, ô tô tải,… Cửa này có kết cấu cánh cửa liên kết với bản lề phía trước, dọc theo phương thẳng đứng. Cánh cửa mở quay theo trục này, từ phía sau ra phía trước.
Đây cũng là loại cửa an toàn khi xe chuyển động. Vì khi xe chạy, dù cửa chưa đóng khít hay bị mở thì lực cản, gió sẽ tác động chống lại sự mở và đóng cửa lại.
2. Cửa cắt kéo – Scissor Doors:
Cửa cắt kéo (còn gọi là cửa vỗ cánh, cửa cánh bọ cánh cứng, cửa rùa, cửa Lamborghini,…) là cửa ô tô xoay thẳng đứng lên ở một bản lề cố định ở phía trước cửa , thay vì hướng ra ngoài như với một cánh cửa thông thường.
Loại cửa này thường thấy ở xe Lamborghini, cho nên nó cũng thường được gọi là cửa Lamborghini hay cửa Lambo. Tuy nhiên, cửa Cắt kéo này lại xuất hiện đầu tiên là trên mẫu xe Alfa Romeo Carabo 1968 Concept. Ngoài ra, một số ít thương hiệu khác cũng làm loại cửa này như Tata Pixel.
3. Cửa cánh bướm – Butterfly Doors:
Cửa cánh bướm là một loại cửa xe đôi khi được nhìn thấy trên những chiếc xe hiệu suất cao. Chúng tương tự như cửa cắt kéo. Trong khi cửa cắt kéo mở ra sẽ di xoay quanh bản lề theo phương thẳng đứng ở cột A thì cửa cánh bướm sẽ mở ra, xoay theo trục nghiêng tạo ra khoảng không giộng hơn giúp cho việc ra vào dễ dàng hơn.
Cửa bướm lần đầu tiên được nhìn thấy trong Alfa Romeo 33 Stradale 1969. Ngày nay nó thường xuất hiện trên những siêu xe McLaren F1, Toyota GT-One, Saleen S7, Enzo Ferrari, Bentley Speed 8, Peugeot 908 HDi FAP và McLaren Senna,…
4. Cửa cánh mòng biển/Cửa cánh chim ưng – Gull-wing/Falcon-wing door:
Cửa cánh mòng biển – (còn gọi là “cánh chim ưng”) bám vào mái xe ở cạnh ngang trên cùng của cánh cửa, và mở lên trên theo một trục ngang. Gull-wing là một thiết kế lấy cảm hứng từ cánh chim mòng biển (hải âu), nó mở lên trên tạo vẻ đẹp có phần hung dữ, nhưng lại hữu dụng khi xe ở khu vực đông đúc.
Kiểu thiết kế này được tiên phong bởi chiếc xe đua Mercedes-Benz 300SL năm 1952 (W194) và phiên bản hợp pháp trên đường (W198) được giới thiệu vào năm 1954.
5. Cửa “tự tử” – Suicide door:
Cửa “tự tử” là thuật ngữ tiếng lóng để chỉ cho một loại cánh cửa ô tô có bản lề ở phía sau chứ không phải phía trước. Những cánh cửa như vậy ban đầu được sử dụng trên xe ngựa, nhưng hiếm khi được tìm thấy trên các phương tiện hiện đại. Chủ yếu vì chúng được coi là kém an toàn hơn so với cửa trước. Sở dĩ gọi là cửa “tự tử” vì cửa này mà không đóng khít, bị mở ra khi xe đang chạy thì nó có thể gây nguy hiểm, tai nạn cho người bên trong xe. Ngày nay ta thường thấy loại cửa này trên các xe siêu sang trọng như Rolls-Royce, Lincoln…
Chỉ có 6 mẫu xe có loại cửa này trong năm 2019, chủ yếu là Rolls-Royce:
- Lincoln Continental 80th Anniversary Coach Door Edition
- Rolls-Royce Cullinan
- Rolls-Royce Dawn
- Rolls-Royce Ghost
- Rolls-Royce Phantom
- Rolls-Royce Wraith
6. Cửa vòm, cửa tán – Canopy doors:
Mái xe, kính chắn gió và hai bên tạo thành một cụm và di chuyển lên phía trên, về phía trước, phía sau hoặc sang một bên để tạo ra khoảng không cho người ra vào xe. Loại cửa này sẽ có bản lề ở phía trước hoặc phía sau hoặc một bên. Có lẽ đây là kiểu cửa hơi dị khi được sử dụng trên ô tô, nó giống như cửa máy bay chiến đấu. Trên thực tế, cửa này hiếm khi được sử dụng trên ô tô sản xuất mà chỉ có trên các bản concept.
Những chiếc xe có trang bị cửa tán này là: 1953 Messerschmitts KR175, 1970 Ferrari Modulo concept car, 1971 Nova kit car, 1985 Buick Wildcat concept car, 2002 Volkswagen 1-litre car, 2005 Maserati Birdcage 75th concept car, 2006 Saab Aero-X concept car, Batmobile, Lamborghini Egoista, Lamborghini Terzo Millennio,…
7. Cửa thiên nga – Swan doors:
Cửa thiên nga là một loại cửa đôi khi được nhìn thấy trên những chiếc xe hiệu suất cao hoặc xe ý tưởng. Cửa thiên nga hoạt động theo cách tương tự như cửa xe thông thường nhưng không giống như cửa thông thường, chúng mở ở góc nghiên hướng lên. Thiết kế này giúp mở rộng không gian ra vào mà không gây cản trở bên ngoài, đặc biệt là trên những chiếc xe thể thao gầm thấp.
Cái tên này xuất phát từ sự giống nhau của một chiếc xe hơi với cánh cửa mở ra một con thiên nga với đôi cánh mở ra. Bạn sẽ thường thấy cửa này trên các xe Aston Martin, Lagonda, Hennessey,…
8. Cửa nhị diện – Dihedral doors:
Cũng giống với loại của bướm, điểm khác ở loại cửa nhị diện này được mở bằng cách xoay 90 ° ở bản lề. Những chiếc xe sử dụng cửa nhị diện bao gồm Koenigsegg Agera, Koenigsegg Agera R và Koenigsegg Regera.
9. Cửa trượt – Sliding doors:
Cửa trượt được gắn vào hoặc treo từ đường ray, và mở bằng cách trượt theo chiều ngang dọc hoặc vào bên hông xe, hoặc mở bằng cách trượt thẳng đứng vào bên hông hoặc sàn xe. Cửa trượt là phổ biến trên xe minivan, xe hoạt động giải trí, xe thương mại hạng nhẹ và xe buýt nhỏ.
Một vài chiếc xe hơi đáng chú ý cũng được trang bị cửa trượt, chẳng hạn như Peugeot 1007, Suzuki Alto Slide Slim, BMW Z1 và Kaiser Darrin 1954. Nhiều mẫu xe ý tưởng cũng sử dụng thiết kế này.
